Jakie zwierzęta żyją w Polsce?

W Polsce mamy do czynienia z niezwykle bogatą i różnorodną fauną, która obejmuje wiele gatunków zwierząt, od ssaków, przez ptaki, płazy, gady, ryby, aż po bezkręgowce. Każdy z tych gatunków odgrywa kluczową rolę w ekosystemie, a niektóre z nich są unikalne tylko dla naszego kraju. W tym artykule przyjrzymy się bliżej polskiej faunie, zwracając uwagę na jej różnorodność, znaczenie i zagrożenia, z którymi się boryka.

Spis treści

Różnorodność fauny w Polsce

Polska charakteryzuje się dużą różnorodnością fauny, co wynika z położenia geograficznego kraju, urozmaiconej rzeźby terenu oraz zróżnicowanych ekosystemów. Na terenie Polski występuje wiele gatunków zwierząt, które zasiedlają różne środowiska naturalne, takie jak lasy, łąki, bagna, rzeki, jeziora czy góry.

W Polsce można wyróżnić kilka głównych ekosystemów, w których żyją zwierzęta:

lasy (np. bory, olsy, grądy)
łąki i pastwiska
torfowiska i bagna
rzeki i jeziora
góry (np. Tatry, Karkonosze, Bieszczady)

Ssaki żyjące w Polsce

W Polsce występuje około 100 gatunków ssaków, wśród których można wyróżnić zarówno te powszechnie znane, jak i te mniej znane lub zagrożone. Do najbardziej znanych ssaków żyjących na terenie Polski należą:

dzik
jeleń
sarna
lis
borsuk

Wśród mniej znanych lub zagrożonych gatunków ssaków występujących w Polsce warto wymienić:

ryś
wilk
żubr
bobr
łasica

Ptaki obserwowane na terenie Polski

Polska jest miejscem występowania wielu gatunków ptaków, zarówno osiadłych, jak i przelotnych. W sumie na terenie kraju można zaobserwować ponad 400 gatunków ptaków, co czyni Polskę jednym z najbogatszych krajów Europy pod względem różnorodności ptaków.

Wśród ptaków osiadłych, które można spotkać w Polsce, warto wymienić:

sikorkę bogatkę
kos
rudzik
dzięcioł
zimorodek

Natomiast wśród ptaków przelotnych, które przelatują przez Polskę podczas swoich wędrówek, można zaobserwować między innymi:

żuraw
czaple
rybitwy
gęsi
szpaki

Płazy i gady polskich lasów, łąk i wód

W Polsce występuje 21 gatunków płazów i 11 gatunków gadów. Płazy i gady są ważnym elementem ekosystemów, pełniąc funkcje zarówno drapieżników, jak i ofiar dla innych zwierząt. Wśród płazów i gadów występujących w Polsce można wymienić:

Płazy:

żaba trawna
żaba wodna
ropucha szara
ropucha zielona
salamandra plamista

Gady:

jaszczurka zwinka
jaszczurka żyworodna
żmija zygzakowata
zaskroniec
padalec

Płazy i gady są narażone na wiele zagrożeń, takich jak utrata siedlisk, zanieczyszczenie środowiska czy zmiany klimatyczne. W Polsce prowadzone są działania mające na celu ochronę tych gatunków, takie jak tworzenie ostoij czy programów reintrodukcji.

Gatunek	Liczba gatunków w Polsce	Przykłady gatunków
Ssaki	100	dzik, jeleń, ryś
Ptaki	400	sikorka bogatka, żuraw, czapla
Płazy	21	żaba trawna, ropucha szara, salamandra plamista
Gady	11	jaszczurka zwinka, żmija zygzakowata, padalec

Ryby polskich rzek i jezior

W Polsce występuje wiele gatunków ryb, które zamieszkują różnorodne środowiska wodne, takie jak rzeki, jeziora czy stawy. Ryby te odgrywają ważną rolę w ekosystemach wodnych, wpływając na równowagę biologiczną i jakość wód. Wśród najważniejszych gatunków ryb występujących w polskich rzekach i jeziorach można wymienić:

szczupak – drapieżnik zamieszkujący zarówno jeziora, jak i rzeki, często poławiany przez wędkarzy ze względu na swoje walory smakowe,
okoń – pospolity gatunek ryby występujący w różnych typach wód, również ceniony przez wędkarzy,
sum – największa słodkowodna ryba występująca w Polsce, zamieszkująca głównie duże rzeki,
łosoś – gatunek anadromiczny, który dorasta w morzu, ale do rozrodu wraca do rzek, w Polsce występuje głównie w Wisle i jej dopływach,
troć – również gatunek anadromiczny, występujący w Polsce głównie w rzekach uchodzących do Bałtyku.

Ryby są również ważne dla człowieka, zarówno jako źródło pożywienia, jak i element rekreacji w postaci wędkarstwa. W Polsce istnieje wiele stowarzyszeń i organizacji wędkarskich, które dbają o ochronę ryb i ich środowiska życia, prowadząc działania związane z zarybianiem wód czy ochroną tarlisk.

Bezkręgowce – niezauważani mieszkańcy Polski

Bezkręgowce stanowią ogromną większość gatunków zwierząt żyjących na terenie Polski. Są to organizmy o zróżnicowanej budowie i wielkości, które zamieszkują różne środowiska, takie jak gleba, woda czy powierzchnie roślin. Bezkręgowce odgrywają kluczową rolę w ekosystemach, pełniąc funkcje takie jak:

rozkładanie materii organicznej – np. dżdżownice, które przetwarzają opadłe liście i gałęzie,
zapylanie roślin – np. pszczoły, które umożliwiają rozmnażanie się roślin kwiatowych,
kontrolowanie populacji innych organizmów – np. pająki, które polują na owady.

Wśród bezkręgowców występujących w Polsce można wymienić takie grupy jak mięczaki (ślimaki, małże), stawonogi (owady, pająki, skorupiaki), pierścienice (dżdżownice, pijawki) czy szkarłupnie (jeżowce, rozgwiazdy). Bezkręgowce są również ważne dla człowieka, zarówno jako źródło pożywienia (np. miód pszczeli), surowiec przemysłowy (np. jedwab bawełniany) czy jako naturalne środki zwalczania szkodników (np. biedronki).

Zagrożone gatunki zwierząt w Polsce

W Polsce występuje wiele gatunków zwierząt, które są zagrożone wyginięciem. Przyczyną tego stanu rzeczy są różne czynniki, takie jak:

niszczenie siedlisk – np. w wyniku działalności człowieka, takiej jak budowa dróg czy wylesianie,
zanieczyszczenie środowiska – np. przez przemysł czy rolnictwo,
polowania i kłusownictwo – nielegalne odstrzały zwierząt czy handel ich częściami ciała.

Wśród zagrożonych gatunków zwierząt występujących w Polsce można wymienić takie gatunki jak rysie, wilki, żubry czy bociany czarne. W celu ochrony tych gatunków podejmowane są różne działania, takie jak utworzenie parków narodowych, rezerwatów przyrody czy programów ochrony gatunkowej. Działania te mają na celu zachowanie różnorodności biologicznej i ochronę zagrożonych gatunków zwierząt.

Jakie zwierzęta można spotkać w polskich parkach narodowych?

Polska posiada 23 parki narodowe, które chronią różnorodne ekosystemy i siedliska dla wielu gatunków zwierząt. W zależności od parku, można spotkać różne gatunki zwierząt, które są charakterystyczne dla danego regionu. Przykładowo:

w Białowieskim Parku Narodowym można spotkać żubry, wilki czy rysie,
w Tatrzańskim Parku Narodowym występują kozice, świstaki czy orły przednie,
w Wolińskim Parku Narodowym można zaobserwować foki szare czy bieliki,
w Biebrzańskim Parku Narodowym żyją bociany czarne, żurawie czy bóbr europejski.

Wizyta w polskich parkach narodowych to doskonała okazja do obserwacji dzikiej przyrody i spotkania z rzadkimi gatunkami zwierząt. Warto jednak pamiętać o przestrzeganiu zasad ochrony przyrody i nie zakłócaniu spokoju zwierząt podczas takich wizyt.