Powszechne stosowanie antybiotyków w hodowli pozwoliło rolnikom znacznie zwiększyć produkcję mięsa. Wiadomo też jednak, że bakterie, które uodparniają się na leki, stają się niebezpieczne dla ludzi. Okazuje się, że stosowanie naturalnego, krowiego nawozu jeszcze bardziej komplikuje problem.

Zespół naukowców z Yale University postanowił sprawdzić, czy odchody mogą przyczynić się do wzrostu w glebie mikroorganizmów o zwiększonej odporności na leki. Aby to zrobić, uprawiano działkę z wykorzystaniem odchodów krów, które nigdy wcześniej nie otrzymywały antybiotyków. W drugiej strefie badania stosowano konwencjonalne nieorganiczne nawozy azotowe. Po dwóch tygodniach w każdym miejscu pobrano próbki gleby do analizy w celu przebadania żyjących tam mikroorganizmów.

Ku zaskoczeniu, naukowcy odkryli, że bakterie w obszarze nawożonym obornikiem miały znacznie większą odporność na leki niż te na sąsiedniej parceli. Wiele z nich posiadało geny niezbędne do wytwarzania enzymu beta - laktamazy, który blokuje działanie różnych typów antybiotyków, w tym penicyliny.

Z pomocą markerów genetycznych Jo Handelsman i jej koledzy odkryli, że udoskonalone mikroorganizmy nie wchodzą w ciało krowy i zawsze mieszkają w ziemi. W tym przypadku coś w oborniku spowodowało, że zachowują się one inaczej i ulegają przemianom.

Dokładna przyczyna tajemniczego działania obornika wciąż nie jest jasna. Badacze sugerują, że metale ciężkie lub inne elementy, występujące w nawozie, powodują, że warunki w gruncie stają się bardziej korzystne dla pewnych rodzajów bakterii opornych na leki. Organizmy jednokomórkowe, rozwijając odporność, walczą z naturalnymi środkami przeciwbakteryjnymi tj. grzyby.

Autorzy artykułu, opublikowanego w wydaniu PNAS 1, planują przeprowadzenie dodatkowych badań. W glebie traktowanej odchodami bardzo dobrze czują się bakterie Pseudomonas, znane jako Pseudomonas aeruginosa, które powodują poważne zakażenia u ludzi.

Jednocześnie przeciwnicy stosowania antybiotyków w hodowli zwierząt twierdzą, że najnowsze wyniki nie uzasadniają stosowania leków. Uważają oni, że użycie nawozu krów, poddanego obróbce, może dać inne rezultaty.