Salmonelloza jest najczęstszym bakteryjnym zatruciem pokarmowym na świecie. Czynnikiem sprawczym salmonellozy jest bakteria Salmonella, która według różnych źródeł ma ponad 2500 różnych serotypów. Najczęstszą przyczyną choroby jest serotyp Salmonella enteritidis.

Źródłem zakażenia są ludzie (chory, rekonwalescenci, nosiciele bakterii), kurczęta, kury, indyki, ptactwo wodne, świnie, bydło, gryzonie, zwierzęta domowe (żółwie, jaszczurki, gady, gryzonie), psy i koty.

Salmonella namnaża się w przewodzie pokarmowym zarażonej osoby, zwierzęcia lub ptaka. Człowiek zaraża się bakterią podczas spożywania żywności (mięso, jajka itp.) zanieczyszczonej odchodami ludzkimi, zwierzęcymi lub ptasimi, a także podczas picia surowego mleka lub wody (pracownicy przemysłu spożywczego są szczególnie niebezpiecznymi nosicielami bakterii). Dość często patogeny rozprzestrzeniają się poprzez zanieczyszczenie krzyżowe, gdy surowe mięso wchodzi w kontakt z przygotowaną żywnością, taką jak sałatka, owoce i warzywa podczas procesu gotowania. Patogeny są przenoszone z człowieka na człowieka drogą feralno - oralną.

Pacjent staje się nosicielem bakterii od kilku dni do kilku tygodni. Jeden procent dotkniętych chorobą dorosłych i pięć procent dzieci poniżej piątego roku życia wydala Salmonellę w ciągu jednego roku. Osoba może być bezobjawowa jako nosicielka przez kilka miesięcy. Okres inkubacji wynosi od 6 godzin do 72 dni, średnio 12 - 36 godzin.

Infekcja powoduje ostre zapalenie jelit z gorączką, bólem brzucha i głowy, biegunką, nudnościami, a czasami wymiotami i utratą płynów. Objawy trwają od czterech do siedmiu dni. W ciężkich przypadkach może rozwinąć się posocznica (rozregulowanie reakcji organizmu na infekcję) i uszkodzenie narządów (zapalenie stawów, zapalenie opon mózgowych, zapalenie wsierdzia i osierdzia, zapalenie płuc, odmiedniczkowe zapalenie nerek itp.). U osób z obniżoną odpornością choroba może być ciężka, a nawet śmiertelna.

W celu zapobiegania salmonellozie należy przestrzegać wymagań higieny osobistej i zwracać uwagę na żywność. Właściwe zapobieganie salmonellozie zaczyna się w miejscach hodowli bydła i drobiu, gdzie nie można dopuścić do zakażenia salmonellozą zwierząt i ptaków. Salmonella wchodząc do łańcucha pokarmowego wraz z mięsem i jajami ostatecznie zaraża ludzi.

Mycie rąk ciepłą wodą z mydłem przez 20 - 30 sekund jest wymagane przed i po chodzenie do toalety, po zmianie pieluch, po kontakcie ze zwierzętami. Podczas przygotowywania posiłków wskazane jest używanie jednorazowych ręczników do osuszania i czyszczenia powierzchni.

Aby zapobiec zanieczyszczeniu krzyżowemu Salmonellą należy zawsze przechowywać mięso, jajka i ryby oddzielnie od siebie (również w lodówce). Jeśli to możliwe, trzeba używać oddzielnych desek do krojenia mięsa i ryb. Naczynia (talerze, deski do krojenia, noże itp.) należy dokładnie umyć po kontakcie z surowym mięsem lub jajkami. Nie wolno umieszczać ugotowanych potraw na naczyniach, które wcześniej zawierały surowe mięso lub jajka. Wskazane jest, aby przestrzegać zasady obróbki cieplnej produktów mięsnych i jajecznych.